Türkiye’nin İlk İklim Kanunu Meclis’ten Onay Aldı
Türkiye’nin ilk iklim kanun teklifi Meclis’te kabul edilerek yasalaştı. Yeni kanun, sera gazı emisyonlarının azaltılması ve iklim değişikliğine uyum faaliyetlerine ilişkin yasal ve kurumsal çerçevenin oluşturulmasını düzenliyor.
Muhalefet partileri ve bazı sivil toplum kuruluşları, kanunu yetersiz buldu ve sadece ticaret odaklı olduğunu savundu.
İlk İklim Kanunu ve Detayları
1 – İklim Kanunu Neden Önemli?
Avrupa Birliği’nin “Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması” ile uyum zorunluluğuyla Türkiye’deki sektörler karbon ayak izlerini ölçmek zorunda kaldı. 2021’de Paris İklim Anlaşması’nı onaylayan ve 2053 için “net sıfır emisyon” hedefi koyan Türkiye için bu kanunun çıkması büyük önem taşıyordu.
2 – Kanunla İklim Değişikliği Başkanlığına Verilen Yetkiler Nelerdir?
İklim Değişikliği Başkanlığı, gerekli tedbirleri almak ve uygulamayı sağlamakla görevli olacak. Ayrıca, her ilde bir İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu oluşturulacak ve devlet, kurum ve sivil toplum kuruluşları işbirliği içinde çalışacak.
Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) de başkanlık tarafından uygulamaya konulacak.
3 – ETS Sistemi Nasıl İşleyecek?
İşletmeler, sera gazı emisyonunu azaltmak için İklim Değişikliği Başkanlığı’ndan izin alacak ve yıllık emisyonlarına göre ödeme yapacak. Ayrıca, para cezalarıyla yaptırımlar uygulanacak.
4 – Muhalefetin ETS Sistemine Eleştirileri
Muhalefet, ETS sisteminin şirketlere kirlilik yapma hakkı tanıdığını ve gelirlerin doğru şekilde kullanılmayacağını iddia ediyor.
5 – Kanun Eleştirileri ve Eksiklikler
Kanunun, iklim krizinin sosyal ve ekolojik boyutlarını yeterince ele almadığı ve eksiklikler taşıdığı belirtiliyor. Özellikle, fosil yakıtlara dair eksiklikler ve net emisyon hedeflerinin belirsizliği eleştirilen konular arasında.
- -Fosil yakıtlar için net bir çıkış planı bulunmamaktadır.
- -ETS gelirlerinin nasıl kullanılacağı belirsizdir.
- -Küresel sıcaklık artışını sınırlama hedefi net değildir.
- -Kanunun hazırlık sürecinde sivil toplumun görüşleri alınmamıştır.
- -Halk sağlığına yönelik önlemler yetersizdir.
- -Denetim mekanizmaları eksiktir.
