Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, dün Lübnan’la mali destek karşılığında yeni bir göç anlaşması imzaladı. Von der Leyen Lübnan’a Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis ile birlikte gitti. Von der Leyen, Nikos Hristodulidis ve Lübnan Başbakanı Necip Mikati’nin gerçekleştirdiği üçlü görüşme sonrası, AB’ye gelen mültecilerin sayısının azaltılmasını öngören anlaşma imzalandı.
BBC Türkçe’den Yusuf Özkan’ın haberine göre, Avrupa Birliği, mültecilerin gelişinin önlenmesi karşılığı Lübnan’a mali destek ve lojistik sağlama sözü verdi. Bu kapsamda, Lübnan ordusu ve diğer güvenlik güçlerine sınır yönetimi ve insan kaçakçılığıyla mücadele konularında ekipman ve eğitim desteği de sağlanacak.
‘1 MİLYAR EUROLUK YARDIM LÜBNAN HALKI İÇİN DE KULLANILACAK’
Ursula von der Leyen, imza töreni sonrasında yaptığı açıklamada, 2027 yılına kadar Lübnan’a yönelik 1 milyar euro tutarında bir mali paketi hayata geçireceklerini söyledi.
AB Komisyonu Başkanı, Lübnan’ın, Suriyeli sığınmacıların güvenli bir şekilde ülkelerine dönmesi önerisini değerlendireceklerini dile getirdi. Von der Leyen, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) ile yakın işbirliği içinde Suriye’ye gönüllü geri dönüşlere yönelik daha yapılandırılmış bir yaklaşım üzerinde nasıl çalışılacağını araştıracaklarını söyledi, anlaşma kapsamındaki 1 milyar euroluk yardımın, Suriyeli sığınmacıların yanı sıra Lübnan halkı için de kullanılacağını vurguladı.
Avrupa Birliği, Lübnan’ı eğitim, sosyal koruma ve sağlık gibi temel hizmetlerinin yanı sıra ekonomik, mali ve bankacılık reformları açısından da destekleyecek. ‘Yasa dışı’ göç ve insan kaçakçılığının önlenmesi için Lübnan güvenlik güçlerine malzeme ve parasal destek sağlamayı taahhüt eden Avrupa Birliği yönetimi, Lübnan’daki sığınmacıların bir bölümünün de Avrupa’ya yerleştirileceği sözünü verdi.
ANLAŞMA, AP SEÇİMLERİNE GİDEN SÜREÇTE İMZALANDI
Dünkü ziyaret, Lübnan’dan Kıbrıs’a yönelik sığınmacı geçişini önlemeyi amaçlıyor. Ziyaretin bir başka amacı da yeni göç anlaşmasıyla, yaklaşan Avrupa Parlamentosu (AP) seçimleri öncesi, göç sorununu kullanan aşırı sağa yönelik bir mesaj vermek.
Tahminlere göre yaklaşık 1,5 milyon Suriyeli sığınmacının bulunduğu Lübnan’dan Kıbrıs’a 2023’ün ilk çeyreğinde 78 kişi ‘yasa dışı’ yollarla geçerken, bu yıl aynı dönemde bu sayı 2 bini geçti. Kıbrıs hükümeti, ‘kaçak’ yolla gelen sığınmacı sayısının artmasını önlemek için Brüksel’den yardım istedi. AB Konseyi’nin 17-18 Nisan’da yaptığı özel toplantının ardından, mali destek karşılığı Lübnan ile yeni bir anlaşma yapılması benimsendi. Toplantıda, AB yönetiminin ‘mülteciler, ülke içinde yerinden edilmiş kişiler ve ev sahibi topluluklar da dahil olmak üzere Lübnan’daki en savunmasız insanları desteklemesi’ kararlaştırıldı.
AB Komisyonu toplantısında, Suriyeli mültecilerin ‘güvenli, gönüllü ve onurlu geri dönüşlerine’ yönelik koşulların sağlanması ihtiyacının da altı çizildi. Çarşamba günü Lefkoşa’yı ziyaret eden AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, dün Kıbrıs Cumhurbaşkanı ile birlikte Beyrut’a hareket etti. AB Komisyonu, 2011 yılından bu yana, Lübnan’a 3 milyar eurodan fazla mali destek sağladı. Bunun yaklaşık 2,6 milyar eurosu Suriyeli mültecilerin yanı sıra Lübnan’daki ev sahibi toplulukları desteklemek için kullanıldı.
LÜBNAN NE İSTİYOR?
Ancak Lübnan hükümeti, sadece mali destek değil, Suriyeli sığınmacıların güvenli bir şekilde ülkelerine geri gönderilmesini de istiyor. Görüşme öncesi Lübnanlı yetkililerin, Suriye’de birçok kentin artık güvenli durumda olduğunu ve sığınmacıların buralara yerleştirilebileceği konusunda von der Leyen’i ikna etmeye çalışacakları belirtildi.
Daha önce Hollandalı kamu yayıncısı NOS’a konuşan Lübnan Sosyal İşler Bakanı Hector Hajjar, “BM ) tarafından mülteci olarak kabul edilen çok sayıda insanın Suriye’ye gidip geldiğini biliyoruz ve kaydediyoruz” demişti. Ülkedeki Suriyelilerin sayısının Lübnan nüfusunun yaklaşık üçte birini oluşturduğunu belirten Hajjar, bu nedenle Lübnan’daki kimliğin, geleneklerin ve yaşam biçiminin ortadan kaybolduğunu savunmuştu.
NOS’a konuşan Hollanda’daki Leiden Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Sarah Wolff’a göre, Lübnan’la yapılacak anlaşma, AB’nin daha önce Tunus, Moritanya ve Mısır ile imzaladığı anlaşmaların bir benzeri olacak. Yaklaşan AP seçimleri öncesi aşırı sağın anketlerde yükseldiğine işaret eden Wolff, AB yönetimin, Lübnan anlaşmasıyla yasa dışı göçün önlenmesine yönelik mesaj vermek istediğini belirtiyor.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
